گلیم، هنری باستانی و زیبا که به عنوان یکی از عناصر ارزشمند فرهنگ و هنر ایران شناخته میشود، با نقوش و طرحهای خاص خود، از دیرباز تا به امروز مورد توجه و تقدیر علاقهمندان به هنرهای دستی قرار گرفته است. این تابلوهای نمادین اغواگر بافتهشده از نخهای باکیفیت و تنوع پذیر، به تنهایی شاهکارهای هنر بافندگی را تشکیل میدهند. جهت اطلاع از شرایط بهترین قالیشویی به قالیشویی شهر مراجعه کنید. در ادامه به طور تخصصی به شستشوی گلیم فرش می پردازیم.
اصالت و زیبایی گلیم نه تنها به نخها و رنگهای بارز در نقوش آن بستگی دارد، بلکه به شرایط نگهداری و مراقبت صحیح نیز وابسته است. مواد اولیه مورد استفاده در بافت گلیم، مانند نخهای پنبه، پشم و یا مخلوطی از آنها، اهمیت زیادی در حفظ کیفیت و دوام این اثرات هنری دارند.
گلیمها با طرحها و رنگهای زیبا، قدمتی طولانی در فرهنگ و هنر ایران دارند. این اثرهای دستبافت با گذر زمان نیاز به مراقبت و شستشو دارند تا زیبایی و اصالتشان حفظ شود. در این مقاله از قالیشویی ارزان شهر، ، به بررسی نکات اساسی مربوط به نگهداری و شستشوی گلیم به صورت اصولی میپردازیم. اطلاعاتی که علاوه بر ارتقاء دانش در حوزه میراث فرهنگی، به طراحان، بافندگان و علاقهمندان به هنر گلیم باعث حفظ و ارتقاء کیفیت این آثار خواهد شد.
کلیک کنید: آموزش شستشوی کوسن مبل در منزل
مواد مورد نیاز برای شستشوی گلیم
شستشوی گلیم، به دقت و حوصله کافی نیاز داره چون یک فرآیند حساس هست تا بافت و رنگ این اثر هنری به صورت ایمن و موثر حفظ شوند. در ادامه، موادی که برای شستشوی گلیم با توجه به بافت و رنگ مورد نیاز است را بررسی میکنیم:
شوینده مناسب و ملایم: برای گلیمهایی با رنگهای زنده و حساس، انتخاب شویندهای ملایم و بدون مواد شیمیایی سخت مهم است. شویندههایی که بر اساس فرمولاسیونهای ملایم طراحی شدهاند و مختص شستشوی دستی هستند، مناسبترین گزینهها هستند.
آب خنک: برای حفظ رنگ و بافت گلیم، از آب خنک برای شستشو استفاده کنید. آب گرم ممکن است به رنگها صدمه بزند و بافت را تغییر دهد.
دستمال نرم: برای تمیزکاری بهتر و جلوگیری از آسیب به بافت، از دستمال نرم یا اسفنج استفاده کنید. این مواد نرم و ملایم به بافت گلیم رسیدگی کرده و از آسیب جلوگیری میکنند.
آزمایش پیش از شستشو: قبل از شستشو، یک آزمایش کوچک روی قسمتی از گلیم انجام دهید تا مطمئن شوید که شوینده انتخابی به راحتی جذب میشود و آسیب به رنگ و بافت ایجاد نمیکند.
آبکش یا جاروی خشک کننده: برای خشک کردن گلیم، از آبکش یا جاروی خشک کننده استفاده کنید. این اقدام به خشک شدن سریعتر و جلوگیری از بازگشت آب به بافت کمک میکند.
با استفاده از این مواد و روشها، میتوانید گلیمهای خود را بهصورت موثر و با حفظ اصالت و زیبایی شان شستشو دهید.
نکات مهم در شستشوی گلیم
آزمایش آب شستشو: قبل از شروع به شستشو، بهتر است یک آزمایش کوچک با آب بر روی قسمتی کوچک از گلیم انجام دهید تا مطمئن شوید که آب به راحتی جذب میشود و باعث آسیبی به بافت نمیشود.
استفاده از آب ملایم: برای شستشو از آب ملایم و بهترین حالت، آب خنک استفاده کنید. آب گرم ممکن است بافت گلیم را تغییر دهد و باعث افت رنگ شود.
استفاده از دستمال نرم: برای شستشو از دستمال نرم یا اسفنج استفاده کنید تا ضربات ملایمتری به گلیم وارد شود و بافت آن را حفظ کند.
مراقبت پس از شستشوی گلیم
خشککردن بهطور طبیعی: بهترین روش برای خشککردن گلیم، ترک دادن آن بهطور طبیعی است. از نور مستقیم آفتاب خودداری کنید تا از افت رنگ جلوگیری شود.
عدم استفاده از ماشین لباسشویی: هرگز گلیم را در ماشین لباسشویی نگذارید، زیرا ممکن است نخهای آن بافته شده در آب خیس شده و به هم چسبیده یا ممکن است بههم بریزد.
شستشوی گلیم به روش سنتی و دستگاهی: تصمیم بر اینکه گلیم را به روش سنتی و دستی یا از دستگاه قالیشویی استفاده کنید، به عوامل مختلفی مربوط میشود که باید در نظر گرفته شوند. در زیر به برخی از مزایا و معایب هر یک از روشها اشاره میکنیم:
شستشوی گلیم به روش سنتی
مزایا
محافظت بیشتر از بافت و رنگ: شستشوی دستی به کمک دستمالهای نرم و ملایم، اجازه میدهد به صورت دقیقتر و محافظتکنندهتر با گلیم برخورد شود.
کنترل دقیق تر دما و مواد شوینده: شستشو به صورت دستی این امکان را فراهم میکند که دما و نوع مواد شوینده با دقت کنترل شوند، که میتواند مفید باشد.
معایب
زمانبر بودن: شستشو به صورت دستی زمانبرتر و نیاز به دقت بیشتری دارد.
فیزیکی بودن فرآیند: نیاز به تلاش فیزیکی بیشتر ممکن است برخی افراد را دچار مشکل کند.
شستشوی گلیم با دستگاه در قالیشویی
مزایا:
سرعت بالا: دستگاههای قالیشویی به صورت خودکار و با سرعت بالا قادر به شستشو و خشک کردن گلیمها هستند.
سهولت استفاده: فرآیند استفاده از دستگاههای قالیشویی سادهتر و نیازمند دخالت انسانی کمی است.
معایب:
ریسک آسیب به گلیم: برخی از دستگاههای قالیشویی ممکن است به دلیل حرکات مکانیکی، خطراتی برای بافت و رنگ گلیمها ایجاد کنند.
نیاز به تجهیزات گرانقیمت: دستگاههای قالیشویی ممکن است هزینه بالایی داشته باشند و نیاز به فضای مناسب برای نصب داشته باشند.
با توجه به نیازها و شرایط خود، میتوانید بین شستشو به روش سنتی و دستی یا استفاده از دستگاه قالیشویی انتخاب کنید. در هر صورت، مهمترین نکته این است که با دقت و مراقبت بالا شستشو انجام شود تا گلیم شما زیبایی و دوام خود را حفظ کند.
نتیجهگیری
در مسیر زیبایی و دوام گلیم، شستشوی مناسب نقش اساسی دارد. با توجه به بافت متنوع گلیمها و حساسیت رنگهای آنها، انتخاب روش شستشو با دقت و آگاهی امری حیاتی است. آگاهی از مواد شوینده، دمای آب، و تکنیکهای شستشوی دستی یا با دستگاه قالیشویی میتواند به حفظ زیبایی و اصالت گلیم کمک کند. از طریق آزمایش پیش از شستشو و استفاده از مواد نرم و ملایم، میتوان بهترین نتایج را حاصل کرد. بعلاوه، توجه به نکاتی چون استفاده از آب خنک، استفاده از دستمال نرم، و امکانات خشک کننده، نقش مهمی در مراقبت از گلیم ایفا میکند. با رعایت این نکات و انتخاب روش مناسب، میتوانیم گلیمهای خود را درخشان و به درستی محافظت شده از زیبایی بافت و رنگ خود نگه داریم.
سوالات متداول مردم
- آیا میتوانم گلیمم رو در ماشین لباسشویی شستشو بدهم؟
استفاده از ماشین لباسشویی برای شستشوی گلیم توصیه نمیشود. بافت و رنگ گلیم ممکن است تحت تأثیر حرکات مکانیکی و تغییرات دمای آب در ماشین لباسشویی آسیب ببیند. برای حفظ کیفیت گلیم، بهتر است از روشهای دستی یا دستگاههای خاص قالیشویی استفاده کنید. - چگونه میتوانم از از بین رفتن رنگ گلیمم جلوگیری کنم؟
برای جلوگیری از افت رنگ در گلیم: از شویندههای ملایم و بدون مواد شیمیایی سخت استفاده کنید. آب خنک برای شستشو انتخاب کنید. قبل از شستشو، یک آزمایش کوچک روی قسمت کوچکی از گلیم انجام دهید. از دستمال نرم یا اسفنج برای تمیزکاری استفاده کنید. - چقدر زمان برای خشک شدن گلیم نیاز دارد؟
زمان خشک شدن گلیم به عواملی مانند شرایط هوا، نوع بافت گلیم و میزان آب مصرفی در شستشو بستگی دارد. استفاده از آبکش یا جاروی خشک کننده میتواند فرآیند خشک شدن را تسریع کرده و از بازگشت آب به بافت جلوگیری کند. معمولاً چند ساعت تا یک روز ممکن است طول بکشد.